درگیری های جاری در ادلب سوریه می تواند بسیار بیشتر از آنچه که رسانه ها بدان می پردازند، در آینده مسلحین و تکفیری ها در این استان بلکه در کل سوریه تاثیر گذار باشد. در این نوشتار وضعیت فعلی این استان و عملیات احتمالی مقاومت در این استان را بررسی می نماییم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری عتبات: بیش از ده روز است که از شروع نبرد هیئت تحریر الشام (همان النصره سابق) با دیگر مسلحین در مناطق اشغالی استان ادلب سوریه و حومه آن می گذرد. تحولات به حدی سریع در حال وقوع است که تسلط تحریر الشام (النصره) بر کل مناطق اشغالی ادلب در هفته های پیش رو، مسئله ای دور از ذهن نیست. در این نوشتار سعی نگارنده بر آن است که وضعیت فعلی و آینده مناطق اشغالی ادلب، تاثیرات این حوادث بر جبهه مقاومت و عملیات احتمالی مقاومت در ادلب، بررسی شود.


وضعیت ادلب در جنگ کنونی بین مسلحین:

قرمز: مقاومت    سفید: تحریرالشام        سبز روشن: جبهه الوطنیه و دیگر مسلحین     سبز تیره: ترکیه و مسلحین تحت امرش    زرد: کردها نارنجی: مناطق مشترک بین کردها و مقاومت

اختلافات بین مسلحین در سوریه مطلب جدیدی نیست و پیش از حمله داعش به عراق هم این اختلافات وجود داشت به حدی که النصره، داعش را خوارج زمان معرفی کرده بود! انگیزه این اختلافات هم عمدتا تسلط بر منابع مالی بیشتر (مانند چاه های نفتی)، تنازع در قدرت و در ضمن تفاوت های عقیدتی بوده است. این اختلافات در ابتدا بیشتر بین داعش و سایر مسلحین بود اما هر چقدر جنگ به پیش رفت، اختلافات در بین مسلحین غیر داعشی هم شدت یافت. با سیطره مسلحین بر استان ادلب و حومه آن در ابتدای سال ۹۴، گروه های مسلح و تکفیری زیادی در این استان به فعالیت پرداختند مانند جبهه النصره، احرار الشام، فیلق الرحمن، حرکه نورالدین الزنکی، جیش الحر و … . اما این استان هیچ وقت روی آرامش را به خود ندید. پس از مدتی، ترور سران تکفیری ها آغاز شد. هر گروهی، گروه دیگر را مسئول ترور سران خود می دانست. درگیری های پراکنده ای هم در این زمان وجود داشت. حتی در سال ۹۶، النصره مدت زیادی با گروه هایی از مسلحین در مناطق ذکر شده جنگید ولی در آخر، آتش بس شعله های جنگ را خاموش کرد.

اما جنگی که در حال حاضر بین مسلحین در ادلب جاری است، به مانند گذشته بعد از مدتی به آتش بس نخواهد انجامید. در ابتدای این درگیری ها، هیئت تحریر الشام (النصره سابق) با حرکه نور الدین الزنکی در غرب استان حلب ( بخشی از استان حلب که در حاشیه شمال شرق استان ادلب است و هنوز پاکسازی نشده) وارد جنگ شد. در کمتر از یک هفته تحریر الشام موفق به تصاحب تمام غرب حلب شد و حرکه نورالدین الزنکی به حدی آسیب دید که نزدیک به انحلال قرار گرفت و باقی عناصر این گروه به مناطق اشغالی عفرین گریختند. در حین همین نبردها، مسلحین دیگر مانند احرار الشام و جیش الاسلام، موضع گیری هایی علیه تحریرالشام انجام دادند و اعلام نمودند که آماده درگیری با تحریر الشام هستند؛ گرچه تحریر الشام اعلام کرده بود که قصد ادب نمودن حرکه نور الدین الزنکی را دارد و با بقیه گروه ها (که بسیاری شان در ائتلاف جبهه الوطنه للتحریر حضور دارند و تحت حمایت ترکیه اند)، کاری ندارد. اما گروه های دیگر این حمله را در راستای تحقق سیطره تحریر الشام بر ادلب و تشکیل عمارت اسلامی القاعده ای در این استان می دانستند و می دانند (النصره شاخه رسمی القاعده در سوریه بود که نام خود را به هیئت تحریر الشام تغییر داد).

با ادامه درگیری ها و شکست حرکه نورالدین الزنکی، درگیری ها به جنوب و مرکز استان ادلب و شمال استان حماه هم رسید. در چهارشنبه ۱۹ دیماه، هیئت تحریر الشام موفق شد سفوهن، ترملا، عابدین، النقیر، ارینبه و سطوح الدیر در جنوب غربی استان ادلب را به کنترل خود در آورد. احرار الشام نیز طی توافقی در مقابل هیئت تحریرالشام تسلیم شد و ملتزم گردید که سهل الغاب و جبل شحشبو در شمال استان حماه و جنوب غربی استان ادلب را به هیئت تحریر الشام واگذار کند و سلاح های سنگین و متوسط خود را به تحریرالشام تحویل دهد. در ضمن نیروهای احرار الشام هم می توانند به هیئت تحریرالشام بپیوندند و یا آنهایی که مایل نیستند می توانند به عفرین منتقل شوند. گزارش هایی نیز از درگیری ترکیه با تحریر الشام در شمال ادلب منتشر شده است.

در حال حاضر نزدیک ۶۰ درصد مناطق اشغالی استان ادلب در دست تحریر الشام است و رابطه ترکیه در شمال ادلب یا نیروهای تحت حمایتش در این استان توسط تحریر الشام قطع شده و با روندی که درگیری ها به خود گرفته است، اگر جنگ به همین منوال پیش برود شاید به دو هفته یا سه هفته نکشد که کل مناطق اشغالی ادلب و حومه آن به تسلط تحریرالشام در آید. حال بررسی می کنیم که این اوضاع به نفع جبهه مقاومت در سوریه است یا خیر.


وضعیت جبهه مقاومت در تناسب با این نبردها

اختلاف بین مسلحین همیشه به نفع جبهه مقاومت بوده است و در بسیاری از میادین جنگ، باعث عدم تمرکز تکفیری ها بر نبرد با جبهه مقاومت شده است. به طور مثال شاه کلید فتح شهر حلب، انداختن اختلاف بین سران گروه های تکفیری توسط عناصر نفوذی مقاومت در بدنه آنها بود (این مطلب توسط تکفیری ها در زمانی که کار از کار گذشته بود و شهر در حال آزاد شدن کامل بود اعلام و کشف شد). نبرد کنونی نیز باعث از بین رفتن نفرات و مهمات تکفیری ها در نبرد با خودشان می شود. اما اگر تحریرالشام موفق شود که تمام مناطق استان ادلب را فتح کند چه؟ اگر تحریرالشام بخواهد کل مناطق اشغالی را فتح کند، بخشی از توان نظامی خود را برای مدتی (شاید چند ماه) از دست می دهد چراکه در جنگ مصروف گردیده است اما با غنیمت هایی که تحریرالشام از انبار های سلاح مسلحین بدست می آورد و با نفراتی که از مسلحین شکست خورده، به تحریرالشام خواهند پیوست، این گروه قادر خواهد بود به صورت واحد و با قدرتی بسیار بیشتر از قبل در ادلب حضور یابد و این به هیج وچه برای عملیات آتی مقاومت در ادلب خوب نیست. مقاومت در این صورت با مسلحین قدرتمند ولی متحد روبرو خواهد شد. در ضمن با توجه به خبر حملات ترکیه به تحریر الشام، احتمال سوء استفاده ترکیه از موقعیت کنونی نیز می رود. یعنی ترکیه به بهانه مبارزه با تحریرالشام ادلب را اشغال کند.

در صورت عدم موفقیت جبهه الوطنیه للتحریر برای مقابله با تحریر الشام، زمان حاضر بهترین موقعیت برای آزادسازی ادلب توسط مقاومت می باشد چراکه:

  • تحریرالشام فرصت بازسازی نیروها و تجهیزاتش را در این فرصت کوتاه ندارد.
  • ورود مقاومت در زمان کنونی به ادلب احتمال سوء استفاده ترکیه و اشغال ادلب توسط ترکیه را نیز برطرف خواهد کرد.
  • اگر تحریرالشام حاکم مطلق بر اراضی اشغالی در ادلب شود، دیگر از اختلاف و درگیری بین مسلحین خبری نخواهد بود و این اتحاد بین تکفیری ها بسیار خطرناک است و عملیات مقاومت برای آزادسازی ادلب را سخت می کند.
  • هیئت تحریرالشام بدلیل منتسب بودن به القاعده، مورد حمایت علنی سران استکبار یعنی دولت های غربی نیست چراکه دولت های غربی به بهانه مبارزه با القاعده سال ها در این منطقه خون به پا کردند و در صورت حمایت رسمی از تحریر الشام، نفاق آنها نزد افکار عمومی آشکار خواهد شد. گرچه سران استکبار به صورت غیر علنی و پنهانی کمک های فراوانی به این گروه های تکفیری می رسانند اما در قبال هیئت تحریر الشام توانایی آن را ندارند که به صورت علنی در سازمان ملل یا رسانه هایشان این حمله را محکوم کنند. به بیان دیگر، چون تحریرالشام به القاعده شناخته می شود، نمی توانند مبارزه مقاومت با آن را غیر مشروع معرفی کنند و هجمه رسانه ای و سیاسی علیه مقاومت به راه بیاندازند. این مطلب در قبال دیگر گروه های تکفیری (غیر از داعش) صادق نیست چراکه دولت های غربی این گروه ها را، آزادی خواه معرفی کرده اند و جنگ مقاومت با آنها را در رسانه هایشان، نامشروع معرفی می کنند. در نتیجه جنگ با تحریر الشام هزینه رسانه ای کمتری دارد تا جنگ با دیگر مسلحین.

با توجه به مطالب گفته شده، در حال حاضر فرصت بسیار مناسبی برای مقاومت پدیدآمده است که امیدواریم از آن استفاده بشود.

نقشه ادلب در سه شنبه، ۱۸ دیماه ۹۷

انتهای پیام

  • نویسنده : محمد حسین بهشتی جو